De Affenpinscher is een zeer oud ras. Het ras werd in de vijftiende en in het begin van de zestiende eeuw verschillende keren door de kunstenaars Jan van Eyck en Albrecht Durer geportretteerd. In het Duitse Stamboek werd in de laatste decennia van de negentiende eeuw onder de naam Affenpinscher een samenvatting gegeven van de kort-, de lang- en de ruwharige Dwergpinscher. Pas in 1896 werd het ras opgedeeld in Affenpinschers en kortharige Dwergpinschers. In de oorspronkelijke rasbeschrijving werd de Affenpinscher beschreven als een kleine duivel vol gif en gal, en daarmee werd bedoeld dat het een kleine duivel was tegen iedereen die hij niet kende. Misschien was dat toen het geval, tegenwoordig is hij beduidend socialer, een goede waakhond en een gezellige hond, die zich sterk aan zijn eigen mensen hecht.

Kenmerkend voor de Affenpinscher zijn het aapachtige hoofd en de vrijpostige gezichtsuitdrukking. Hij is klein, compact en levendig. Affenpinschers gaan goed om met kinderen, en ook met soortgenoten en andere huisdieren kunnen zij goed overweg. Krijg je onbekend bezoek, dan kijkt de Affenpinscher eerst de kat uit de boom. Qua karakter is de Affenpinscher vurig, driftig, fel tegen vreemden, zeer aanhankelijk. Affenpinschers leren redelijk snel commando’s. Je moet wel altijd consequent en duidelijk blijven.